Osobie, która po osiągnięciu pełnoletności, opuszcza rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka, w przypadku gdy umieszczenie w pieczy zastępczej nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu:
przyznaje się pomoc na:

a) kontynuowanie nauki,
b) usamodzielnienie,
c) zagospodarowanie,

Udziela się pomocy w uzyskaniu:

a) odpowiednich warunków mieszkaniowych,
b) zatrudnienia,

zapewnia się pomoc prawną i psychologiczną.

Osoba, która osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, może przebywać w dotychczasowej rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka albo placówce opiekuńczo-wychowawczej, za zgodą odpowiednio rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka albo dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 roku życia, jeżeli się nadal uczy.

Pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki, na usamodzielnienie oraz na zagospodarowanie jest przyznawana osobie usamodzielnianej, która przebywała w pieczy zastępczej przez okres co najmniej:

– 3 lat – w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą spokrewnioną;
– roku – w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą niezawodową, rodzinę zastępczą zawodową, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo-terapeutyczną.

Warunkiem przyznania pomocy na kontynuowanie nauki i na usamodzielnienie jest złożenie wniosku oraz posiadanie zatwierdzonego indywidualnego programu usamodzielnienia, który jest opracowywany przez osobę usamodzielnianą wspólnie z opiekunem usamodzielnienia co najmniej na miesiąc przed osiągnięciem przez osobę usamodzielnianą pełnoletności, a następnie jest zatwierdzany przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie powiatu właściwego do ponoszenia wydatków na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie. Osoba usamodzielniana co najmniej rok przed osiągnięciem przez nią pełnoletności wskazuje osobę, która podejmuje się pełnienia funkcji opiekuna usamodzielnienia oraz przedstawia pisemną zgodę tej osoby. Opiekun usamodzielnienia jest osobą wybraną przez wychowanka. Opiekun wspiera go w realizacji programu, dokonuje jego oceny, współpracuje z PCPR, szkołą i in. instytucjami wspomagającymi pełnoletniego wychowanka.

Pomoc na kontynuowanie nauki przyznaje się osobie usamodzielnianej, jeżeli kontynuuje naukę:

– w szkole,
– w zakładzie szkolenia nauczycieli,
– w uczelni,
– na kursach, jeśli ich ukończenie jest zgodne z indywidualnym programem usamodzielnienia,
– u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego.

Wysokość pomocy wynosi nie mniej niż 759,00 zł miesięcznie i zostaje przyznana na czas nauki, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 25 roku życia. Pomoc przysługuje w trakcie trwania, odpowiednio: roku szkolnego, roku akademickiego, kursu albo przygotowania zawodowego.

Wysokość pomocy na usamodzielnienie wynosi:
– w przypadku osoby usamodzielnianej, która opuszcza rodzinę zastępczą spokrewnioną nie mniej niż 4 998,00 zł, jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres co najmniej 3 lat,
– w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą niezawodową, rodzinę zastępczą zawodową, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo-wychowawczą:
nie mniej niż 9 991,00 zł – jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres powyżej 3 lat,
– nie mniej niż 4 998,00 zł – jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres od 2 do 3 lat,
– nie mniej niż 2 500,00 zł – jeżeli przebywała w pieczy zastępczej przez okres poniżej 2 lat, nie krócej jednak niż przez okres roku,
– pomoc na usamodzielnienie może zostać wypłacona, w zależności od ustaleń indywidualnego programu usamodzielniania, jednorazowo lub w ratach, nie później jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 26 roku życia,
– w przypadku gdy osoba usamodzielniana otrzymuje pomoc na kontynuowanie nauki, pomoc na usamodzielnienie jest wypłacana po zakończeniu pobierania pomocy na kontynuowanie nauki.
zł. Pomoc na zagospodarowanie może być przyznana w formie rzeczowej. W skład pomocy na zagospodarowanie wchodzą m.in.: materiały niezbędne do przeprowadzenia remontu i wyposażenia mieszkania, sprzęt gospodarstwa domowego, pomoce naukowe, sprzęt rehabilitacyjny oraz sprzęt, który może służyć do podjęcia zatrudnienia.

Pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych udziela powiatowe centrum pomocy rodzinie właściwe ze względu na miejsce osiedlenia się osoby usamodzielnianej. Pomoc polega m. in. na:

– redagowaniu wspólnie z wychowankiem wniosku o przyznanie mieszkania z zasobów mieszkaniowych gminy; zaopiniowaniu wniosku osoby usamodzielnianej o przyznanie mieszkania; skompletowaniu załączników do przyznania pobytu w mieszkaniu chronionym; wydaniu decyzji administracyjnej przyznającej pobyt w mieszkaniu chronionym,
– wskazaniu adresu burs i internatów szkolnych,
– udzielaniu wskazówek przy poszukiwaniu stancji,
– pomoc w formie pobytu w mieszkaniu chronionym.

Pomoc w uzyskaniu zatrudnienia polega na wspieraniu usamodzielniającego się wychowanka w zdobyciu kwalifikacji zawodowych, uzyskaniu odpowiedniego wykształcenia zgodnego z możliwościami i aspiracjami życiowymi. Pomoc w uzyskaniu zatrudnienia polega również na motywowaniu i zachęcaniu osoby usamodzielnianej do aktywizacji zawodowej oraz udzielaniu informacji na temat form i sposobów poszukiwania pracy. Pomocy udziela powiatowe centrum pomocy rodzinie właściwe ze względu na miejsce osiedlenia się osoby usamodzielnianej.

Osoba pełnoletnia opuszczająca dom pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy, młodzieżowy ośrodek socjoterapii zapewniający całodobową opiekę i młodzieżowy ośrodek wychowawczy, zwana osobą usamodzielnianą, zgodnie z art. 88 ustawy z dnia 12 marca 2004 o pomocy społecznej zostaje objęta pomocą mającą na celu jej życiowe usamodzielnienie i integrację ze środowiskiem przez pracę socjalną, a także pomocą:

1) pieniężną na usamodzielnienie;
2) pieniężną na kontynuowanie nauki;
3) w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w mieszkaniu chronionym;
4) w uzyskaniu zatrudnienia;
5) na zagospodarowanie w formie rzeczowej.

Pomoc ta przysługuje osobie usamodzielnianej, w przypadku, gdy skierowanie na pobyt całodobowy do domu pomocy społecznej, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, specjalnego ośrodka wychowawczego albo młodzieżowego ośrodka socjoterapii zapewniającego całodobową opiekę nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu.

Pomoc pieniężna na usamodzielnienie i pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki przysługuje osobie, która przebywała w domu pomocy społecznej, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, specjalnym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę albo młodzieżowym ośrodku wychowawczym, co najmniej rok. Pomoc, o której mowa powyżej, przysługuje osobie usamodzielnianej opuszczającej dom pomocy społecznej, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy albo specjalny ośrodek wychowawczy, w przypadku, gdy osoba ta jest zdolna do samodzielnej egzystencji.

Ponadto pomoc przysługuje osobie opuszczającej dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, jeżeli bezpośrednio przed przyjęciem do takiego domu przebywała, co najmniej rok w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, w domu pomocy społecznej, w schronisku dla nieletnich, w zakładzie poprawczym, w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, w specjalnym ośrodku wychowawczym, w młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym całodobową opiekę albo w młodzieżowym ośrodku wychowawczym.

Warunkiem uzyskania pomocy jest zobowiązanie się osoby usamodzielnianej do realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia, opracowanego wspólnie z opiekunem usamodzielnienia, zatwierdzonego przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie.

W realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia osobę usamodzielnianą wspiera opiekun usamodzielnienia, którym może być pracownik socjalny powiatowego centrum pomocy rodzinie, wychowawca, psycholog lub pracownik socjalny domu pomocy społecznej, schroniska dla nieletnich, zakładu poprawczego, specjalnego ośrodka szkolno-wychowawczego, specjalnego ośrodka wychowawczego, młodzieżowego ośrodka socjoterapii zapewniającego całodobową opiekę, młodzieżowego ośrodka wychowawczego, albo inna osoba wskazana przez osobę usamodzielnianą.

Pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki w wysokości 30% podstawy tj. kwoty 2 066,00 zł miesięcznie przysługuje osobie usamodzielnianej kontynuującej naukę w gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej. Pomoc tą przyznaje się na czas nauki, do czasu jej ukończenia, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez osobę usamodzielnianą 25 lat. Pomoc pieniężna na usamodzielnienie i pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki przysługuje osobie usamodzielnianej:

– samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza 200% kwoty kryterium dochodowego na osobę samotnie gospodarującą tj. 2 020,00 zł,
– w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza 200% kwoty kryterium dochodowego na osobę w rodzinie tj. 1 646,00 zł.

Wysokość pomocy na zagospodarowanie ustala się jako równowartość kwoty nie wyższej niż 300% podstawy tj. 6 198,00zł.

Wysokość pomocy pieniężnej na usamodzielnienie dla osoby usamodzielnianej wynosi;

– 300% podstawy – w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, specjalnym ośrodku szkolno wychowawczym, specjalnym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym, całodobowa opiekę lub młodzieżowym ośrodku wychowawczym przez okres powyżej trzech lat tj. 6 198,00 zł.
– 200% podstawy – w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, specjalnym ośrodku szkolno wychowawczym, specjalnym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym, całodobowa opiekę lub młodzieżowym ośrodku wychowawczym przez okres dwóch lat do trzech lat tj. 4 132,00 zł.
– 100% podstawy – w przypadku gdy osoba usamodzielniana przebywała w schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, specjalnym ośrodku szkolno wychowawczym, specjalnym ośrodku wychowawczym, młodzieżowym ośrodku socjoterapii zapewniającym, całodobowa opiekę lub młodzieżowym ośrodku wychowawczym przez okres dwóch lat do trzech lat tj. 2 066,00 zł.